در این مقاله سعی داریم به برسی ویژگی‌های فرش مشهد و فرش‌های کاشان بپردازیم اما در ابتدا می‌خواهم از تاریخچه فرش‌های ایرانی و این هنر بسیار اصیل و ارزشمند که آیینه تمام‌قد اصالت و هنر ایرانیان را از دیرباز نشان می‌دهد بگوییم و سپس به بسیاری از عناوین جذاب خواهیم پرداخت. همه ما می‌دانیم که فرش ایرانی نمادی از فرهنگ، اصالت و هنر ما ایرانیان است که در طول زمان و باگذشت سالیان سال همواره توانسته‌ایم کیفیت فرش‌های خود را افزایش بدهیم و نقش‌های بسیار زیبایی خلق کنیم. جالب است بدانید اولین شواهد مستندی که در مورد بافندگی ایرانیان می‌توان یافت در متون چینی مربوط به ساسانیان است.
تاریخچه فرش ایرانی و بافندگی در ایران
فراموش نکنید که پایه و اساس فرش‌های ایرانی دستبافت پشم، ابریشم و پنبه است و به دلیل اینکه می‌پوسد باستان‌شناسان تاریخ دقیقی را نمی‌تواند بیان کنند اما شواهد بسیاری وجود دارد که بیانگر وجود فرش‌های ایرانی در دربار هخامنشی بوده است و همان‌طور که می‌گویند اسکندر مقدونی با مشاهده فرش‌های ایرانی در پاسارگاد به وجد آمده است و در زمان سلطنت سلجوقیان و ایلخانیان فرش‌های ایرانی به‌عنوان یک هدیه بسیار ارزشمند برای دیگر کشورها فرستاده می‌شد.
قالی پازیریک
قدیمی‌ترین فرش، قالی پازیریک
این قالی را می‌توان قدیمی‌ترین فرش جهان دانست که توسط یکی از باستان‌شناسان در گور یخ‌زده فرمان روایان سکایی کشف شده و علت نام‌گذاری آن به‌عنوان قالی پازیریک، کشف شدن آن در دره پازیریک روسیه است. همچنین این قالی در سال 1326 خورشیدی کشف شد و در کنار آن اشیای دیگری نیز وجود داشت. شکل این قالی مربع و از جنس پشم است.
فرش تبریز، بهترین فرش دستبافت
قدمت فرش‌های دستبافت تبریز به دوره صفویه برمی‌گردد که آن فرش‌ها از ریزبافت‌ترین فرش‌های موجود هستند و از مزایای ویژه آن می‌توان به:
- ریزبافت هستند و بافتی بسیار منسجم دارند.
- پرز فرش‌های تبریز بسیار کوتاه است.
- و غالباً در رج شماره‌های بالا بافت می‌شود.
- در طرح‌ها و نقش‌های بسیار زیبا و اصیل بافت می‌شوند.
فرش تبریز
قدمت فرش کاشان
فرش کاشان با قدت ۱۵۰ساله در تولید فرش‌های ماشینی تبدیل به قطب بین‌المللی فرش ماشینی شده است که با بهره‌بری از بهترین ماشین‌های بافت و الیاف درجه یک توانسته است رضایت همگان را به دست بیاورد. شهر کاشان با دارابودن 5 شهرک صنعتی بسیار بزرگ که متشکل از کارخانه‌های فروش تولید و ریسندگی است توانسته است چند صد کارخانه بزرگ را ایجاد کند و بسیاری از مردم کاشان در آنجا مشغول به کار شوند. بسیاری از مردم در مقایسه فرش ماشینی مشهد و فرش ماشینی کاشان می‌گویند که فرش مشهد بسیار باکیفیت‌تر است اما به‌طورکلی عواملی که باعث می‌شوند تا یک فرش باکیفیت بشود ارتباطی به شهر آن ندارد و به عوامل زیر بستگی دارد:
- استفاده از دستگاه‌های بافت پیشرفته
- نیروی کار ماهر
- نخ و الیاف درجه یک
فرش کاشان بهتر است یا فرش مشهد
در ادامه این مقاله می‌خواهم به ویژگی‌های فرش کاشان و فرش‌های مشهد بپردازم. پس با ما همراه شوید.
وجه تمایز فرش کاشان از سایر شهرها:
- یکی از ویژگی‌های فرش کاشان استفاده از نخ درجه یک است. شهر کاشان هرساله با تولید نخ‌های بسیار باکیفیت توانسته است این نخ‌ها را به سایر شهرها نیز ارسال کند و در کیفیت فرش‌های بافته شده بسیار مؤثر واقع شود.
- شهر کاشان به علت نزدیک بودن به اصفهان و تقریباً در قرارگرفتن در مرکز ایران توانسته است دسترسی بسیار مطلوبی به شهرهای بزرگ را داشته باشد و در نتیجه این امر هزینه‌های حمل‌ونقل را کاهش داده و مشتریان بسیاری را جذب کند.
- طرح و رنگ‌های بسیار جذاب از دیگر ویژگی‌های فرش‌های کاشان است.
- از کارخانه‌های موفق کاشان می‌توان فرش قیطران، زمرد کاشان و عالی‌مقام کاشان را نام برد.
- دارابودن ویژگی خرید اقساطی در بسیاری از کارخانه‌های کاشان.
شهرک صنعتی کاشان
وجه تمایز فرش مشهد
- فرش مشهد با واردکردن رنگ‌های شیمیایی از کشورهای اروپایی توانسته است کیفیت فرش‌های تولید شده خود را بسیار بالا ببرد و با اینکه سابقه بسیار کوتاه‌تری نسبت به فرش‌های تبریز و کاشان دارد، بازار رقابتی ایجاد کرده است.
- ترکیب دو مدل بافت ترکی و فارسی در تولید فرش‌ها موجب شده تا فرش‌های تولید شده بسیار استحکام خوبی داشته باشند.
- فرش نگین مشهد را می‌توان از جمله کارخانه‌های موفق و به نام مشهد در تولید فرش دانست. همچنین این کارخانه سابقه ۲۶ساله در تولید فرش‌های بسیار مستحکم را دارد.
- بیش‌ترین الیافی که در تولید فرش‌های مشهد بکار می‌رود پشم است و در مواردی نیز از نخ درجه یک اکریلیک استفاده می‌کنند.
- خرید اقساطی نیز یکی از مهم‌ترین دلایل خرید فرش مشهد است.
5 تا از کارخانه‌های معروف کاشان
1.فرش عالی‌مقام باسابقه ۱۹ساله در تولید فرش‌های ماشینی با ظرفیت 350000 مترمربع تولید در سال.
2.فرش عقیق که در 1362 تأسیس شد، با تولید سایه 100000 مترمربع.
3.فرش پایار که در سال 1372 باهدف تولید انبوه ملی و اشتغال‌زایی با مدیرت جناب آقای محمد پامیلی بیدگلی تأسیس شد.
- فرش راوند کاشان که با تولید فرش‌های ماشینی در سال 1351 تأسیس شد.
5.فرش نگین شاد کاشان که از سال 1372 فعالیت خود را آغاز کرد.
در آخر …
10 نکته طلایی در مورد فرش:
1.یکی از مهم‌ترین دلایل خرید از مشهد و کاشان اقساطی بودن فرش‌ها است تا همه مردم بتوانند طی یک بازه زمانی طولانی خرید کنند.
2.تولید یک فرش باکیفیت هیچ ارتباطی با شهر آن ندارد بلکه عواملی مانند استفاده از الیاف باکیفیت، نیروی کار ماهر، دستگاه‌های پیشرفته و غیره مؤثر است.
3.کاشان باسابقه ۱۵۰ساله در تولید فرش‌های ماشینی توانسته است قطب بین‌المللی باشد.
4.تبریز یکی از شهرهای بسیار مهم برای تولید فرش‌های دستبافت است.
5.بیش‌ترین الیافی که در مشهد بکار می‌رود پشم است که برای نرم و لطیف شدن، آن را صیقل می‌دهند.
6.ترکیب بافت ترکی و فارسی در فرش‌های مشهد در به‌وجودآمدن استحکام بالای آن بسیار نقش دارد.
- کاشان با دارابودن 5 شهرک صنعتی بزرگ توانسته است بزرگ‌ترین قطب تولید فرش ماشینی در جهان باشد.
- پازیریک قدیمی‌ترین فرش جهان است که توسط یک باستان‌شناس در سال 1326 خورشیدی در روسیه کشف شد.
9.فرش‌بافی آیینه تمام‌قد هنر، اصالت و فرهنگ ما ایرانیان است.
- تنوع رنگ، کیفیت و نقش‌های فرش‌های ایرانی بسیار بالا است.